odszkodowanie za grunty przejęte pod drogi

W nocy, 07/08.11.2023 r. (wtorek-środa) i 13/14.11.2023 r. (poniedziałek/wtorek) w godzinach 22.00-6.00 na trasie głównej S7 (od km 320+100 do km 321+100), na odcinku Trębki-Zakroczym zamknięta zostanie jezdnia w stronę Warszawy. Kierowcy będą się poruszali jezdnią w kierunku Gdańska mając do dyspozycji po jednym pasie ruchu w obu Za działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości (sprawa Starosta wskazał, że zarówno w § 5 powyższego zarządzenia, jak i w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1972 r. o terenach budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego oraz podziale Budownictwo. Podwyższone o 5 proc. odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości pod budowę drogi może otrzymać były właściciel, który przekazał ją inwestorowi. Co więcej musi to zrobić w ciągu 30 dni. Zdaniem NSA prezydent nie musi pouczać wywłaszczanego, co zrobić, by dostać więcej pieniędzy. Z Powiatu rodzice dostali odszkodowanie za przejęte grunty pod drogę powiatową, natomiast Wójt Gminy po wystąpieniu przez ojca z pismem o odszkodowanie wezwał go na rozmowę i ustnie przekazał informację, że gmina nie ma pieniędzy na to i mu nie zapłaci. Słyszałem też, że innym ludziom tak samo odmawiał. nonton film fated to love you subtitle indonesia. Jeśli jakimś cudem wciąż śpisz spokojnie i nieświadomie… najwyższy czas zacząć martwić się inflacją. We wrześniu 2021 roku inflacja w Polsce sięgnęła do 5,8% (najwięcej od przeszło 20 lat). Według ekonomistów na początku przyszłego roku inflacja konsumencka przekroczy 6%. Inwestorzy od kilku miesięcy przeszukują rynek pod kątem instrumentów, które zabezpieczą kapitał przed utratą wartości. Czy inwestycja w grunt jest dobrym pomysłem? Czy można zrobić to bez „brudzenia rąk”, za jednym kliknięciem? Sprawdzamy! Ważne założenie: analizie poddane zostaną jedynie grunty orne. Po pierwsze dlatego, że chce zminimalizować wpływ wzrostu cen domów i mieszkań (jaki obserwujemy w przypadku działek budowlanych, czy rekreacyjnych). Po drugie grunty rolne są z reguły tańsze niż pozostałe kategorie, więc prawdopodobnie będą w zasięgu portfela większej ilości inwestorów. Ważna uwaga: istnieje oczywiście możliwość odrolnienia gruntu - wiąże się to z dużą liczbą formalności oraz opłatami, a pozytywna decyzja nie jest gwarantowana. Kosztowna jest również kwestia podłączenia mediów. Więcej o procedurze odralniania tutaj, natomiast na potrzeby wstępnej analizy inwestycji należy pamiętać, że na cenę gruntu ornego wpływać będzie, ogólnie ujmując, potencjał przekształcenia w grunt pod budowę. Dlaczego grunt miałby być lepszy od złota czy akcji? Pierwsze co w kontekście inflacji nasuwa się na myśl wielu obserwatorom rynku to złoto. Być może przekonanie to ma swój początek w czasach, gdy pieniądz był ekwiwalentem złota, a pierwsze próby rozdziału kończyły się właśnie utratą wartości monety. Drugą opcją, z którą porównywać będziemy grunty Zgodnie z art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych. Za te działki gruntu przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Własność działek przeznaczonych pod drogi publiczne przechodzi na rzecz gminy w dniu, kiedy decyzja zatwierdzająca podział staje się ostateczna. Dopiero w tym momencie powstaje roszczenie o odszkodowanie. Tego odszkodowania były właściciel nieruchomości nie może się skutecznie zrzec przed wydaniem decyzji administracyjnej zatwierdzającej podział nieruchomości, czyli przed przejściem własności gruntu na rzecz gminy. Szeroko wyjaśnił to NSA w wyroku z dnia 26 lutego 2008 r., sygn. akt, I OSK 238/07, LEX nr 578071, a wcześniej NSA w Warszawie w wyroku z dnia 31 stycznia 2002 r., sygn. akt I SA 1658/00, LEX nr 81734. Zrzeczenie się odszkodowania może być wynikiem uzgodnień, o których mowa w art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami . Dopuszczalne jest takie uzgodnienie, w wyniku którego właściciel zupełnie zrezygnuje z prawa do odszkodowania (zgodzi się na odszkodowanie zerowe). Uzgodnienia dokonane przed wydaniem decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości nie będą miały żadnej mocy prawnej. Pomimo zrzeczenia się odszkodowania przed zatwierdzeniem podziału, właściciel nieruchomości będzie mógł wystąpić o odszkodowanie, a jego zrzeczenie się nie odniesie skutku. W takim wypadku interes gminy nie będzie odpowiednio zabezpieczony. @page_break@ Jeżeli gmina, w zamian za określone ustępstwa i udogodnienia na rzecz właściciela nieruchomości, chce przed zatwierdzeniem podziału skutecznie zabezpieczyć się przed wypłaceniem odszkodowania za działki przeznaczone pod drogi, to musi przyjąć inny tryb postępowania. Wójt powinien z urzędu zatwierdzić podział nieruchomości, ale tylko w taki sposób, aby wydzielić same drogi. Jest to dopuszczalne na podstawie art. 97 ust. 3 pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami . W takim wypadku działki wydzielone pod drogi nie przechodzą na rzecz gminy z mocy prawa, art. 98 ust. 1 taki skutek przewiduje tylko w wypadku podziału na wniosek właściciela (użytkownika wieczystego). Po takim podziale właściciel nieruchomości może darować gminie działki przeznaczone pod drogi i wówczas można dokonywać wszelkich ustaleń bez ryzyka, że właściciel później zmieni zdanie. Dobrym rozwiązaniem może być także zawarcie umowy gwarancyjnej, ale to wymaga zaangażowania osoby trzeciej, której wypłacalność nie będzie budziła wątpliwości. Zgodnie z art. 392 kodeksu cywilnego, jeżeli osoba trzecia zobowiązała się przez umowę z dłużnikiem zwolnić go od obowiązku świadczenia, jest ona odpowiedzialna względem dłużnika za to, że wierzyciel nie będzie od niego żądał spełnienia świadczenia. Gwarant zawiera z gminą umowę, w której gwarantuje, że właściciel gruntu zrzeknie się odszkodowania za nieruchomości, których własność przeszła na gminę wskutek podziału. Jeżeli właściciel nie zrzeknie się prawa do odszkodowania, to gwarant będzie musiał zapłacić odszkodowania bezpośrednio za gminę lub zwrócić gminie wypłacone przez nią odszkodowanie. Umowa gwarancyjna może dotyczyć długu przyszłego. Dodatkowo właściciel nieruchomości może poręczyć za zobowiązanie gwaranta i w ten sposób sam stanie się odpowiedzialny za ewentualnie należne mu odszkodowanie. Natomiast na marginesie należy zaznaczyć, że zawieranie z inwestorami i właścicielami nieruchomości porozumień, na mocy których gmina dokonuje na ich rzecz określonych ustępstw lub ułatwień w zamian za korzyści majątkowe dla gminy, może nieść ryzyko popełnienia przestępstwa. Należy takie porozumienia wnikliwie analizować pod względem prawnym. Zgodnie z art. 228 § 1 kodeksu karnego kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Przy czym korzyścią majątkową lub osobistą jest korzyść zarówno dla siebie, jak i dla kogo innego (art. 115 § 4 kodeksu karnego). Stąd członek władz gminy, który w związku z pełnieniem funkcji publicznej przyjmuje obietnicę korzyści majątkowej dla gminy może dopuścić się przestępstwa, mimo że sam żadnej korzyści dla siebie nie zamierza osiągnąć i działa w interesie publicznym. Do znamion przestępstwa z art. 228 §1 kodeksu karnego nie należy naruszenie prawa przez funkcjonariusza publicznego w zamian za korzyść majątkową lub jej obietnicę. Jeżeli przyjęcie korzyści majątkowej lub jej obietnicy następuje w zamian za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa, to zachodzi przestępstwo z art. 228 § 3 kk, a sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat materiały: Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.) Wersja strony w formacie XML Szczegóły Kategoria sprawy nieruchomości Komórka odpowiedzialna Wydział Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości Informacja Informacje na temat zasad i godzin obsługi Klientów zamieszczoną na stronie: Organizacja pracy Urzędu. Miejsce złożenia dokumentów/załatwienia sprawy:Wydział Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości pl. Nowy Targ 1-8 Sekretariat, I piętro, pok. 150 Kancelaria Ogólna Urzędu Miejskiego Wrocławiaparter, pok. 5 Kto może wystąpić z wnioskiem / zainicjować sprawę:Właściciel (współwłaściciele łącznie) lub użytkownik wieczysty (współużytkownicy wieczyści łącznie), na którego wniosek została wydana ostateczna decyzja zatwierdzającą projekt podziału nieruchomości, położonej na terenie miasta Wrocławia, przeznaczonej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego między innymi pod drogi publiczne (gminne i powiatowe), albo który posiada prawomocne orzeczenie o podziale takiej nieruchomości. Z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału nieruchomości na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe, przechodzą z mocy prawa odpowiednio na własność: gminy, powiatu, województwa, Skarbu Państwa. Właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu za przedmiotowe działki gruntu przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej z właściwym organem. Na obszarze miasta Wrocławia odszkodowanie za działki gruntu wydzielone pod drogi gminne i powiatowe uzgadnia się z Gminą Wrocław. Wnioski w tej sprawie kieruje się do Wydziału Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości Urzędu Miejskiego Wrocławia. Godziny przyjmowania klientów:poniedziałek - piątek 7:45 - 15:45 Dodatkowe czynności - powiązane procedury:W przypadku, gdy księga wieczysta prowadzona dla nieruchomości, z której wydzielone zostały działki gruntu pod drogi publiczne zawiera wpisy w: dziale III dotyczące ograniczonych praw rzeczowych oraz ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością lub użytkowaniem wieczystym oraz wpisy innych praw i roszczeń, z wyjątkiem służebności przesyłu na rzecz dostawcy mediów,należy podjąć czynności zmierzające do zwolnienia działek gruntu, wydzielonych pod drogi publiczne gminne i powiatowe, spod tych praw, roszczeń i ograniczeń; dziale IV dotyczące hipotek,należy uzyskać zgodę wierzyciela na zwolnienie działek gruntu, wydzielonych pod drogi publiczne, spod obciążeń hipotecznych. Zgodę wierzyciela dołącza się do wniosku o uzgodnienie wysokości odszkodowania. Opłaty:Brak opłat Termin i sposób załatwienia sprawy:Sprawa załatwiana jest w terminie od trzech do sześciu miesięcy licząc od dnia ujawnienia w księdze wieczystej prawa własności Gminy Wrocław do działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne. Sposobem załatwienia sprawy, w przypadku uzgodnienia wysokości odszkodowania, jest podpisanie przez strony porozumienia w sprawie uzgodnienia i wypłaty odszkodowania na rzecz byłego współwłaściciela lub użytkownika wieczystego. Podstawą do uzgodnienia wysokości odszkodowania jest operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego na zlecenie Wydziału Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości. Kwota odszkodowania wypłacana jest w terminie 30 dni od daty podpisania niniejszego porozumienia. Poprzedni właściciel lub użytkownik wieczysty zobowiązany jest wydać nieruchomość Gminie Wrocław - Zarządowi Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu, protokołem zdawczo-odbiorczym w terminie 30 dni licząc od daty podpisania niniejszego porozumienia. Tryb odwoławczy:Jeżeli nie dojdzie do uzgodnienia wysokości odszkodowania, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. W tym przypadku właściciel lub użytkownik wieczysty składa wniosek o ustalenie odszkodowania w drodze decyzji administracyjnej skierowany do Prezydenta Wrocławia wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej za pośrednictwem Wydziału Nabywania i Sprzedaży Nieruchomości. Podstawa prawna:Art. 98 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Wymagane wnioski i dokumenty:Wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego o uzgodnienie i wypłatę odszkodowania, który powinien zawierać: dane geodezyjne nieruchomości, numer decyzji zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości, lub oryginał prawomocnego orzeczenia o podziale nieruchomości, numer księgi wieczystej, dane właściciela lub użytkownika wieczystego. Załączniki Wytworzył Małgorzata Biernat Data wytworzenia Opublikował w BIP Monika Florczak Data opublikowania 11:39 Ostatnio zaktualizował Marta Kolibska Data ostatniej aktualizacji 10:27 Liczba pobrań 1813 metryczka Wytworzył: Regina Danek Data wytworzenia: Opublikował w BIP: Marta Kolibska Data opublikowania: 12:29 Ostatnio zaktualizował: Monika Florczak Data ostatniej aktualizacji: 15:19 Liczba wyświetleń: 9491 Tak wynika z interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 grudnia 2015 r. (nr IPPB4/4511-1117/15-4/JK). Chodziło o kwotę, którą otrzymał współwłaściciel działki przejętej przez miasto. Podatnik, podobnie jak dwójka pozostałych współwłaścicieli nieruchomości, otrzymał na podstawie decyzji prezydenta miasta z czerwca 2015 r. odszkodowanie za nieruchomość zajętą pod drogi publiczne (gminne). Kwota odszkodowania za 1/3 udziałów wyniosła ponad 47 tys. zł. Podatnik nabył ten udział nieodpłatnie w drodze spadku, działu spadku i zniesienia współwłasności (dział spadku i zniesienie współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat), w latach 1967–1981. Odszkodowanie na konto podatnika od gminy trafiło w lipcu 2015 r. Decyzja prezydenta miasta orzeczona została na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami, po zasięgnięciu opinii rzeczoznawcy majątkowego określającej wartość nieruchomości. Prezydent dokonał wypłaty na podstawie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną i zapytał izbę skarbową o opodatkowanie tej kwoty. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o PIT zwolnione z podatku są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Zasada ta nie dotyczy przypadków, gdy właściciel nieruchomości nabył jej własność w okresie dwóch lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości, za cenę niższą o co najmniej połowę od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu. Izba zwróciła uwagę, że kwestie odszkodowań za wywłaszczone nieruchomości reguluje ustawa o gospodarce nieruchomościami. Tak więc odszkodowanie, o którym mowa w art. 73 ust. 4 ustawy z dnia 13 aździernika 1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, jest odszkodowaniem wypłaconym stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. – W związku z tym, że w przedmiotowej sprawie nabycie udziału w wywłaszczonej nieruchomości przez wnioskodawcę nastąpiło w drodze spadku oraz w dziale spadku i zniesienia współwłasności nieodpłatnie (dział spadku i zniesienie współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat), należy stwierdzić, że nie można ustalić ceny nabycia przez wnioskodawcę udziałów w nieruchomości. Nie wystąpi więc sytuacja, w której cena nabycia nieruchomości była niższa niż 50 proc. uzyskanego odszkodowania – wyjaśniła dodatkowo izba skarbowa. —Mateusz Maj Komentarz eksperta Grzegorz Grochowina, menedżer w KMPG w Polsce Trzeba się zgodzić z linią interpretacyjną zaprezentowaną w przytoczonej interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie. Choć rzeczywiście sama wypłata odszkodowania nie miała miejsca jedynie na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami, jednak bez tych przepisów nie byłoby możliwe jej uzyskanie. Przepisy, które spowodowały wypłatę, w pewnym sensie opierają się na przepisach ustawy o gospodarce nieruchomościami, bo i tak trzeba było po nie sięgnąć Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o PIT, którego wykładni dotyczy sprawa, zwolnione z podatku są przychody uzyskane z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Zwolnienie nie dotyczy przypadków, które w niniejszej sprawie nie mają zastosowania. Trzeba zwrócić uwagę, że ustawa odsyła do „przepisów" o gospodarce nieruchomościami, a nie tylko „ustawy" o gospodarce nieruchomościami. Zakres zwolnień, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem i praktyką organów podatkowych, trzeba interpretować i stosować ściśle. W tym przypadku objęcia zwolnieniem od PIT odszkodowania za grunty przejęte na drogi publiczne nie można jednak uznać za taką wykładnię rozszerzającą. Skoro ustawodawca użył w tekście ustawy odniesienia do przepisów o gospodarce nieruchomościami, to nie można ograniczać zwolnienia tylko do ustawy o gospodarce nieruchomościami. W tym przypadku na gminie nie ciążył więc obowiązek poboru podatku od wypłacanego odszkodowania. Mając na uwadze fakt, że otrzymywane odszkodowanie jest zwolnione z opodatkowania, to tym samym na gminie nie będzie ciążył obowiązek w zakresie przygotowania informacji PIT-8C. Należy zwrócić uwagę, że opisywane zwolnienie nie dotyczy przypadków, gdy właściciel nieruchomości nabył jej własność w okresie dwóch lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50 proc. od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu. W tym przypadku jednak osoby otrzymujące odszkodowanie były właścicielami działki przez wielokrotnie dłuży okres, więc wyłączenie zwolnienia nie miało zastosowania. W przypadku przejęcia działki gruntu na cele budowy drogi gminnej właścicielowi przysługuje odszkodowanie. Odszkodowanie to co do zasady się nie przedawnia. Jego wysokość określona jest szczegółowymi przepisami prawa. Wypłata odszkodowania następuje czasami na podstawie porozumienia z gminą, lecz w wielu przypadkach konieczne jest jego dochodzenie na drodze specjalnego postępowania albo nawet na drodze postępowania sądowego. Poniżej przedstawione zostaną pokrótce wszelkie najistotniejsze kwestie związane z uzyskiwaniem odszkodowania za przejęcie gruntu pod drogę gminną. Kiedy można wywłaszczyć nieruchomość Wydzielenie działki pod budowę drogi gminnej związane jest zawsze z dokonaniem podziału geodezyjnego nieruchomości, na której projektowana jest droga. Podstawą podziału może być: – miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w którym przewidziane jest przeznaczenie określonych gruntów na drogi gminne, – decyzja o warunkach zabudowy terenu, – decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego, – decyzja o realizacji inwestycji drogowej na podstawie specustawy drogowej. Procedura ustalenia odszkodowania w specustawie drogowej Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tzw. specustawa drogowa) przewiduje szczególny tryb ustalania i wypłaty odszkodowania. Żeby skorzystać z tego trybu, należy się najpierw upewnić, czy droga, która powstaje na wywłaszczonej nieruchomości jest budowana zgodnie z tą ustawą. Ustawa przewiduje wiele uproszczeń w celu przyspieszenia wykonywania przez państwo lub jednostki samorządu terytorialnego inwestycji drogowych. Zgodnie z art. 12 ust. 1 decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zatwierdza się podział nieruchomości. W przypadku budowy drogi gminnej, wydzielony teren przechodzi na własność gminy na podstawie 12 ust. 4 pkt 2 ustawy z chwilą, kiedy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna. Następnie ten sam organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (w odniesieniu do drogi gminnej będzie to starosta) winien wydać decyzję o ustaleniu odszkodowania za wywłaszczenie. Zgodnie z ustawą decyzja ta powinna być wydana 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna. Odszkodowanie za przejęcie drogi gminnej przysługuje co do zasady właścicielowi nieruchomości oraz osobie, której przysługuje prawo rzeczowe na nieruchomości (czyli np. służebność, użytkowanie lub hipoteka). Jeżeli decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nadany został rygor natychmiastowej wykonalności, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje się w terminie 60 dni od dnia nadania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygoru natychmiastowej wykonalności. Na wniosek osoby zainteresowanej możliwa jest wypłata zaliczki na poczet odszkodowania w wysokości 70 % odszkodowania w terminie 30 dni od złożenia wniosku. Wysokość odszkodowania według specustawy drogowej Według podstawowej wytycznej dotyczącej ustalania wysokości odszkodowania w tym przypadku, odszkodowanie to powinna się ustalać według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania. Ustawa zawiera też regulacje dotyczące uwzględnienia np. wartości hipoteki, którą obciążona jest wywłaszczona nieruchomość. W tym przypadku właściciel nieruchomości dostanie odszkodowanie pomniejszone o wartość pozostałej do spłaty wierzytelności zabezpieczonej hipoteką. Ustawa przewiduje też bonus w wysokości 5 % (zwiększenie odszkodowania), jeśli właściciel wyda nieruchomość odpowiednio szybciej, czyli w terminie 30 dni od dnia: – doręczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji celu publicznego, – doręczenia postanowienia o nadaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygoru natychmiastowej wykonalności, – w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna. Proponowana dodatkowa gratyfikacja finansowa ma na celu przyspieszenie procesu przejęcia drogi przez gminę. Dodatkowo, jeśli decyzja dotyczy nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym albo budynkiem, w którym znajdują się lokale mieszkalne, wysokość odszkodowania przysługującego właścicielowi powiększa się o kwotę 10 000 zł. Procedura określona w ustawie o gospodarce nieruchomościami Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w celu wywłaszczenia nieruchomości przewiduje procedurę wywłaszczenia nieruchomości w art. 112 i następnych. Zgodnie z art. 114 procedura administracyjnego wywłaszczenia nieruchomości pod drogę winna być poprzedzona rokowaniami z właścicielem w celu nabycia nieruchomości w drodze umowy. Często jednak mamy do czynienia z przejęciem gruntu pod drogę z mocy samego prawa. Następuje to na mocy decyzji o podziale nieruchomości, a jej skutki zostały określone w art. 98 ustawy. Zgodnie z tym przepisem „działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne”. Z uwagi na fakt, że przejście gruntu rzecz gminy następuje na podstawie samej decyzji, nie jest konieczne jakiekolwiek inne postępowanie czy też urzędowe potwierdzenie tego stanu w jakiejkolwiek innej decyzji. To sprawia, że niejednokrotnie właściciele gruntów nie są nawet do końca świadomi dokonanego wywłaszczenia, a gminy nie spieszą się z dokładnym wyjaśnieniem sytuacji prawnej, licząc po cichu na uniknięcie konieczności wypłaty niemałego czasem odszkodowania. Warto tu też dodać, że przejście prawa własności na rzecz gminy następuje z mocy prawa. Wpis prawa własności w księdze wieczystej ma wyłącznie charakter deklaratoryjny (tak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 19 kwietnia 2018 r., sygn. II SA/Gd 61/18). Rokowania w celu ustalenia odszkodowania W powyższej sytuacji ustawa przewiduje, że wysokość odszkodowania zostanie ustalona pomiędzy właścicielem przejętej działki a gminą na drodze obopólnego porozumienia. W tym celu strony powinny przystąpić do rokowań. Często jednak bywa, że rokowania te nie doprowadzają do satysfakcjonującego rezultatu. Wtedy pozostaje dochodzenie odszkodowania według ogólnych zasadach dotyczących wywłaszczenia. Wysokość odszkodowania ustalana jest w drodze decyzji administracyjnej przez starostę. Niemniej, odpowiednie prowadzenie rokowań jest bardzo ważnym etapem, nawet jeśli zakończyłyby się one niepowodzeniem. Od tego bowiem zależy, czy w ogóle będzie można wystąpić z wnioskiem o ustalenie odszkodowania przez starostę. Może się nawet okazać, że wystąpienie z wnioskiem do starosty będzie przedwczesne, co spowoduje stratę całego dość długiego okresu rokowań i postępowania administracyjnego. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 22 stycznia 2020 r. (sygn. IV SA/Po 867/19) „dopiero jeżeli do uzgodnienia nie dojdzie, wówczas na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie jest ustalane przez starostę w drodze decyzji, według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczeniu nieruchomości. Dlatego w takim przypadku uprzednie przeprowadzenie rokowań jest obligatoryjne i musi zostać udokumentowane”. Zasady ustalania odszkodowania Ustawa o gospodarce nieruchomościami zawiera szereg przepisów dotyczących zasad ustalenia wysokości odszkodowania. Co ważne, przepisy te mają także w dużej mierze zastosowanie do wywłaszczenia dokonywanego w opisanym wyżej trybie specustawy. Zgodnie z art. 130 ustawy wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości, wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. W przypadku podziału w trybie art. 98 ustawy dla ustalenia wysokości odszkodowania przyjmuje się stan i przeznaczenie nieruchomości w dniu wydania decyzji o podziale. Podstawę ustalenia wysokości odszkodowania stanowi co do zasady wartość rynkowa nieruchomości. Przy jej określaniu uwzględnia się w szczególności jej rodzaj, położenie, sposób użytkowania, przeznaczenie, stan nieruchomości oraz aktualnie kształtujące się ceny w obrocie nieruchomościami. Rozporządzenie w sprawie wyceny nieruchomości Dla ustalenia odszkodowania w przypadku drogi gminnej szczególne znaczenie będzie miało rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109 z późn. zm.). Generalnie rozporządzenie to określa rodzaje metod i technik wyceny nieruchomości oraz sposoby określania wartości nieruchomości dla różnych celów, w tym dla celu wywłaszczenia. Podstawowe znaczenie w przypadku wyceny nieruchomości dla inwestycji drogowych ma jednak art. 36 Rozporządzenia, zgodnie z którym przy ustalaniu odszkodowania np. za grunt przejęty pod drogę gminną uwzględnia się: stan nieruchomości z dnia wydania decyzji, ceny nieruchomości z dnia ustalenia odszkodowania,przeznaczenie nieruchomości zgodnie z art. 154 ustawy bez uwzględnienia ustaleń decyzji, (czyli w praktyce przeznaczenie będzie najczęściej określone w miejscowym planie). W przypadku, gdy na dzień wydania decyzji dany grunt był już przeznaczony na realizację inwestycji drogowej (czyli np. w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego), kluczowe znaczenie ma art. 36 § 4, a właściwe jego końcowa część. Wynika z niego, że jeśli określenie wartości nieruchomości jest możliwe przy uwzględnieniu cen transakcyjnych nieruchomości drogowych to wysokość odszkodowania powinna być przeprowadzona właśnie na tej podstawie. Dopiero gdy jest to niemożliwe, wartość rynkową określa się, przyjmując przeznaczenie nieruchomości przeważające wśród gruntów przyległych. Wykładnia tego przepisu jest podstawą licznych sporów pomiędzy właścicielami nieruchomości a organami, gdyż przyjęcie poglądu w myśl którego wartość nieruchomości byłaby określana w odniesieniu do gruntów przyległych automatycznie sprawiłoby, że właściciel gruntu mógłby uzyskać znacznie wyższe odszkodowanie. Wynika to po prostu z tego, że drogi gminne często powstają w otoczeniu gruntów budowlanych, mieszkaniowych lub inwestycyjnych. Natomiast ceny transakcyjne nieruchomości drogowych, dostępne najczęściej w oficjalnych wykazach, zostały jednak ustalone często sztucznie, stąd również ustalone odszkodowanie bywa niesatysfakcjonujące. Z najnowszych orzeczeń podsumowujących powyższe zagadnienie warto tu przytoczyć Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lutego 2020 r. (sygn. I OSK 200/20): „Punktem wyjścia przy ustalaniu wartości rynkowej nieruchomości wydzielonej pod drogę publiczną, która na dzień wydania decyzji była przeznaczona pod inwestycję drogową, jest porównanie cen transakcyjnych nieruchomości drogowych. Tylko brak wystarczających danych odnoszących się do tego typu transakcji umożliwia odstąpienie przez rzeczoznawcę od tego sposobu wyceny i dokonanie jej przy wykorzystaniu danych dotyczących transakcji nieruchomościami o przeznaczeniu przeważającym wśród gruntów przyległych do szacowanej nieruchomości”. Co więcej sądy administracyjne zwracają uwagę, że analiza rynkowa powinna sięgać aż do rynku całego województwa, jeśli brak jest danych na rynku lokalnym. Tak przyjął Naczelny Sąd Administracyjny z dnia 26 lutego 2020 r. (sygn. I OSK 216/20): „Szacując wartość nieruchomości drogowej, rzeczoznawca winien wyczerpać możliwość kierowania się cenami transakcyjnymi nieruchomości przeznaczonych pod inwestycję drogową nie tylko z rynku lokalnego, a więc gminnego i powiatowego, ale także z rynku regionalnego, tj. wojewódzkiego”. Przyjęte przez sądy administracyjne stanowisko jest krytykowane przez wielu właścicieli domagających się wyższego odszkodowania. W praktyce jednak wynika z niego, że – o ile nie uda się przełamać tej dominującej linii orzeczniczej sądów administracyjnych – najczęściej będzie możliwe znalezienie nieruchomości podobnych dla celów wyceny w ujęciu porównawczym i określenie na tej podstawie wysokości odszkodowania. Podsumowanie W celu uzyskania słusznego odszkodowania za przejętą przez gminę drogę konieczne jest zapoznanie się z szeregiem aktów prawnych. Przede wszystkim konieczne jest ustalenie procedury, w ramach której gmina przejęła działkę. Dopiero później można zastanawiać się nad kalkulacją oraz sposobem ustalenia odszkodowania. Na jego wartość będzie miało wpływ dokładne określenie charakterystyki wywłaszczonej działki gruntu. Powyższe zestawienie przepisów oraz przykładów nie traktuje tematu w sposób wyczerpujący. Do rozpatrzenia konkretnego przypadku niezbędna jest całościowa ocena przepisów prawa, a także analiza orzecznictwa sądów administracyjnych w podobnych sprawach. <

odszkodowanie za grunty przejęte pod drogi