odwodnienie u dziecka forum

Objawy odwodnienia u dziecka to m.in.: wzmożone pragnienie i suchość w ustach, zmiany w zachowaniu dziecka – rozdrażnienie, senność, apatia, znacznie zmniejszona aktywność, płacz bez łez (zmniejszone wydzielanie łez), zapadnięte ciemiączko (u niemowląt), zapadnięte gałki oczne (rysy twarzy się wyostrzają), O odwodnieniu u dziecka mówimy, gdy zawartość wody w organizmie niemowlaka czy kilkulatka spada poniżej poziomu, który zapewnia prawidłowe funkcjonowanie wszystkich narządów. Wyjaśniamy, jak rozpoznać odwodnienie u dziecka i jak mu zapobiegać. Spis treści: Objawy odwodnienia Jak rozpoznać odwodnienie malucha? Co wtedy zrobić? Objawy odwodnienia u dzieci. Odwodnienie u dzieci jest poważnym problemem zdrowotnym, dlatego ważne jest, aby wiedzieć, jak sprawdzić, czy dziecko jest odwodnione. Oto najważniejsze objawy, na które warto zwrócić uwagę: Zmniejszony apetyt; Suszone wargi i skóra; Niewystarczająca ilość moczów; Senność i zmęczenie; Wzmożone Rytm zatokowy, miarowy 124/min. Prawogram, PQ=0,1 s, QRS=0,06 s, QTc=0,38 s. Zapis w granicach normy dla wieku. Począwszy od trzeciego miesiąca życia będziemy obserwować systematyczne zmniejszanie się częstości rytmu serca przez cały okres dorastania dziecka aż do osiągnięcia dorosłości. W prawidłowym zapisie EKG zdrowego dziecka Aleksandra Witkowska Medycyna rodzinna , Warszawa. 82 poziom zaufania. witam, być może syn jest odwodniony po przebytej infekcji. Proszę intensywnie nawadniać dziecko wodą. Jeżeli stan się nie poprawi po 5 dniach porponuję wizytę u pediatry i wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych. nonton film fated to love you subtitle indonesia. Odwodnienie kojarzy się zazwyczaj z gorącą porą roku. Jednak może pojawić się również w przebiegu choroby takiej jak ostra biegunka. Zobacz film: "Pomysły na wspólne, rodzinne spędzanie czasu" spis treści 1. Co to jest odwodnienie? 2. Jak zapobiec odwodnieniu? 1. Co to jest odwodnienie? Kiedy ilość wody potrzebnej do prawidłowego funkcjonowania organizmu spada poniżej normy, mamy do czynienia z odwodnieniem. Pierwsze objawy odwodnienia pojawiają się, gdy dojdzie do ubytku wody na poziomie 2 proc. ciężaru ciała. W początkowej fazie odwodnienia maluch zacznie domagać się większej ilości wody, następnie mogą pojawić się zawroty głowy, osłabienie. Zmniejszona będzie również ilość wydalanego moczu. Należy pić dużo płynów, aby nie doprowadzić do odwodnienia (123RF) Gdy ubytek wody zacznie oscylować wokół 4 proc., do powyższych objawów dołączają: • zapadnięte oczy; • suchy język oraz usta; • kłopoty z mówieniem; • brak elastyczności skóry. Gdy pojawią się pierwsze sygnały odwodnienia, należy zgłosić się do lekarza. Konieczna może okazać się hospitalizacja. Gdy ubytek wody jest niewielki, zaleca się podawanie dziecku płynów małymi porcjami, np. łyżeczką (kilkanaście razy w ciągu godziny). Godne polecenia są również płyny nawadniające dostępne w aptece (pomogą uzupełnić utracone składniki mineralne). 2. Jak zapobiec odwodnieniu? Przede wszystkim należy zwracać uwagę na ilość wypijanych przez dziecko napojów. Wlicza się do nich płyny spożywane w formie zup czy owoców. Odpowiednie napoje dla dziecka to: • niegazowana niskozmineralizowana woda mineralna; • rozcieńczone z wodą soki owocowe domowej roboty (przygotowane np. z wiśni, jabłek, malin); • nektary i soki owocowe bez dodatku cukru, sztucznych barwników i konserwantów; • mleko acydofilne – gasi pragnienie, jak również wzmacnia odporność (zawiera żywe kultury bakterii probiotycznych). O odwodnienie u dziecka nietrudno. Latem może do niego dojść, gdy dziecko jest pochłonięte zabawą i nie zwraca uwagi na potrzebę ugaszenia pragnienia. W przypadku choroby, np. ostrej biegunki, konieczne jest dbanie o częste podawanie dziecku wody lub rozcieńczonej herbaty. polecamy Odwadnianiu się sprzyja także fizjologiczna niedojrzałość nerek pod względem zdolności zagęszczania moczu, czyli możliwości oszczędzania wody. Z tych fizjologicznych właściwości ustroju niemowlęcia wynika znacznie większa dobowa przemiana wodna sięgająca 10–20% masy ciała i około 1/3 wody pozakomórkowej (u ludzi dorosłych: 2–4% masy ciała i 1/9 wody pozakomórkowej).POLECAMY Tab. 1. Woda ustrojowa jako odsetek masy ciała Budowa ciała Niemowlę Dziecko Mężczyzna Kobieta Szczupła 80 70 65 55 Przeciętna 70 65 60 50 Otyła 65 60 55 45 Tab. 2. Przestrzeń wodna pozakomórkowa i śródkomór-kowa jako odsetek masy ciała w zależności od wieku Wiek Woda pozakomórkowa Woda śródkomórkowa Niemowlę 25–30% 30–40% Dziecko 20–25% 30–40% Dorosły 15–20% 30–40% Tab. 3. Podstawowe zapotrzebowanie dobowe na wodę w zależności od masy ciała Masa ciała Zapotrzebowanie wodne 10 kg > 20 kg 1500 ml + 20 ml na każdy kg > 20 kg Maksimum 2500 ml/dobę Dodatkowym czynnikiem mogącym sprzyjać odwodnieniu jest to, że niemowlę i małe dziecko są uzależnione od opiekunów i pragnienia nie są w stanie samodzielnie zaspokoić. Podstawowe dobowe zapotrzebowanie wodne, czyli ilość wody niezbędna do pokrycia przeciętnych strat z moczem, kałem oraz przez parowanie niewidoczne, przedstawia tab. 3. Podstawowe dobowe zapotrzebowanie jonowe (z wyjątkiem pierwszych dni życia) jest dla wszystkich grup wiekowych zbliżone i przedstawia je Tab. 4. Podstawowe dobowe zapotrzebowanie na jony Jon Zapotrzebowanie (mmol/kg Na+ 1,5–2,5 (śr. 2,0) K+ 1,6–2,5 (śr. 2,0) Ca2+ Mg2+ Cl- PO43- 0,1–1,0 0,1–0,7 3,0–5,0 0,5–1,0 Podstawowe dobowe zapotrzebowanie energetyczne (przemiana podstawowa, swoiście dynamiczne działanie pokarmów, straty z wydalinami oraz minimalna aktywność fizyczna) przedstawia tab. 5. Tab. 5. Podstawowe dobowe zapotrzebowanie energetyczne Masa ciała Zapotrzebowanie energetyczne 10 kg > 20 kg 1500 kcal + 20 kcal na każdy kg > 20 kg Maksimum 2500 kcal/dobę W pierwszych trzech dobach nawadniania nawet podstawowe zapotrzebowanie energetyczne nie musi być w pełni pokrywane. Wystarcza w tym okresie taka podaż energii w postaci roztworów glukozy, która chroni ustrój przed katabolizmem i kwasicą metaboliczną spowodowaną spalaniem własnych rezerw tłuszczowych. Noworodki wymagają 10–15 g glukozy/kg a niemowlęta i dzieci starsze 3–5 g glukozy/kg W związku z tym u noworodków stosuje się roztwory glukozy o stężeniu około 10%, a u niemowląt i dzieci starszych 5–7%. Stanom prowadzącym u dzieci do odwodnienia towarzyszy często gorączka i dlatego należy pamiętać, że każdy wzrost ciepłoty ciała o 1°C zwiększa zapotrzebowanie wodne (parowanie niewidoczne) i energetyczne o około 12%. W procesie uzupełniania strat wody i elektrolitów konieczne jest pokrycie zarówno zapotrzebowania podstawowego (patrz wyżej), jak i uzupełnienie zaistniałych strat. Są one uzależnione od stopnia i rodzaju odwodnienia. Charakterystykę różnych rodzajów odwodnienia przedstawia tab. 6. Tab. 6. Różnice między poszczególnymi rodzajami odwodnienia Rodzaj odwodnienia Izotoniczne Hipertoniczne Hipotoniczne Na+ (mmol/l) 133–145 > 145 297 woda Przyczyna biegunka wymioty  dost. H2O hiperwentylacja biegunka + gorączka moczówka prosta cholera poty w mukowiscydozie zespół nerkowej ucieczki soli Odwodnienie izotoniczne jest najczęstszym typem odwodnienia. Nasilenie strat wody i elektrolitów jest w tym typie odwodnienia równoważne. Zaburzeniu ulega głównie pozakomórkowa przestrzeń wodna, podczas gdy wewnątrzkomórkowa w zasadzie nie ulega zmianie. Z tego względu stosunkowo szybko wystąpić mogą objawy oligowolemii pod postacią tachykardii, spadku ciśnienia tętniczego krwi, zapaści i spadku diurezy aż do bezmoczu włącznie. Pragnienie związane z pobudzeniem ośrodka pragnienia pojawia się stosunkowo późno, a zaspokajanie tego uczucia płynami bezelektrolitowymi (wodą) może doprowadzić do hipoosmii. Najczęstszymi przyczynami odwodnienia izotonicznego są: ostra utrata krwi, wymioty bez względu na ich przyczynę, biegunka, utrata soków trawiennych przez przetoki. Deficyty wody i elektrolitów w odwodnieniu izotonicznym wyrównuje się płynami izotonicznymi. Odwodnienie hipertoniczne jest odwodnieniem, w którym deficyt wody jest względnie większy niż sodu. Dotyczy ono w sposób szczególny przestrzeni śródkomórkowej. Z tego względu dość późno dochodzi do wystąpienia objawów krążeniowych. Decydujący wpływ na obraz kliniczny wywiera odwodnienie komórek OUN objawiające się gorączką (aż do hiperpireksji), wzmożonymi odruchami, niepokojem, sztywnością karku i w skrajnych przypadkach drgawkami. Najczęstszymi przyczynami odwodnienia hipertonicznego są: biegunka z wysoką gorączką i niedostateczną podażą płynów, poty towarzyszące wysokiej ciepłocie ciała, niedostateczna podaż wody u chorych sztucznie wentylowanych, moczówka prosta, poliuria w przebiegu zdrowienia z ostrej niewydolności nerek. Choć sposób nawadniania w odwodnieniu hipertonicznym nadal wywołuje pewne kontrowersje, to jedno nie budzi wątpliwości: zbyt szybkie wyrównywanie znacznych niedoborów wolnej wody w tym typie odwodnienia prowadzić może do obrzęku mózgu i ciężkich, trudnych do opanowania drgawek. Odwodnienie hipotoniczne występuje najrzadziej. Spowodowane jest nadmierną utratą elektrolitów w stosunku do wody. W przestrzeni pozakomórkowej dochodzi do znacznej hipowolemii, a na skutek przemieszczania się wody z hipotonicznej przestrzeni pozakomórkowej do śródkomórkowej, do powiększenia tej ostatniej. W obrazie klinicznym wcześnie pojawiają się objawy hipowolemii (tachykardia, spadek ciśnienia tętniczego krwi i hipotonia ortostatyczna, zapaść, skąpomocz i bezmocz). Częstymi objawami są także wymioty, wiotkość mięśniowa, osłabienie, apatia, śpiączka i niekiedy drgawki. Za zagrażające życiu stężenie sodu w tym typie odwodnienia przyjmuje się wartość 9%). Tab. 7. Kliniczne objawy odwodnienia Stopień odwodnienia I II III Ubytek masy ciała 9% Gałki oczne Prawidłowo napięte Nieznacznie zapadnięte Bardzo zapadnięte i podsychające Łzy Obecne Ograniczone Brak Jama ustna i język Wilgotne Suche Bardzo suche Pragnienie Pije normalnie, niespragnione Pije łapczywie, spragnione Pije słabo lub niezdolne do samodzielnego picia Oddech Prawidłowy Prawidłowy, przyspieszony Pogłębiony Tętno Prawidłowe Prawidłowe lub przyspieszone, słabo napięte Tachykardia, w ciężkich przypadkach bradykardia, tętno słabo napięte, nitkowate lub niewyczuwalne Powrót kapilarny Prawidłowy 2 s Wydłużony > 3 s Fałd skórny Rozprostowuje się szybko Rozprostowuje się powoli Rozprostowuje się bardzo wolno, > 2 s Ciemię Prawidłowo napięte Spłaszczone Zapadnięte, czasem niewyczuwalne Diureza Prawidłowa lub zmniejszona Zmniejszona Minimalna Ucieplenie kończyn Ciepłe Chłodne Zimne, marmurkowane, sine Orientacyjny niedobór płynów (ml/kg 50 50–100 > 100 Przyswojenie sobie tych objawów ma istotne znaczenie, gdyż jeśli nie dysponujemy dokładną masą ciała dziecka przed zachorowaniem, to tylko na ich podstawie można właściwie ocenić stopień odwodnienia. Odwodnieniu, bez względu na jego wyjściową przyczynę, towarzyszą zwykle różnie nasilone zaburzenia równowagi elektrolitowej oraz kwasowo-zasadowej. Hipopotasemia jest zaburzeniem znacznie częstszym niż hiperpotasemia. Choć utrata każdego płynu ustrojowego wiedzie do strat potasu, to szczególnie narażeni na hipopotasemię są chorzy wymiotujący (znaczne straty i niemożność ich wyrównania). Innymi przyczynami hipopotasemii są: źle kontrolowana cukrzyca, jadłowstręt psychiczny, stosowanie diuretyków (zwłaszcza tiazydowych), gliko-, mineralokortykosteroidów, nadmierne straty nerkowe w kwasicy cewkowej. Hipopotasemia objawia się apatią, wiotkością mięśniową, parestezjami, tężyczką i niedrożnością porażenną jelit. Wpływa ona także niekorzystnie na czynność mięśnia sercowego. Mogą wystąpić skurcze dodatkowe, częstoskurcz nadkomorowy. W EKG stwierdza się spłaszczenie lub odwrócenie załamków T, obniżenie odcinka ST, pojawienie się fali U oraz zwiększenie i poszerzenie zespołów QRS. W przypadku zaburzeń rytmu należy zastosować wlew kroplowy do żyły centralnej z szybkością do 0,5 mmol/kg Podaż taką można stosować tylko pod kontrolą kardiomonitora i przy użyciu pompy infuzyjnej. W normalnych warunkach stężenie potasu w płynach kroplówkowych podawanych do żył obwodowych nie powinno przekraczać 20–(40) mmol/l. Stężenia wyższe: 60–80 mmol/l można stosować tylko do żył centralnych ze względu na drażniące działanie na śródbłonek naczyniowy i możliwość wywołania zapalenia żył. W zasadzie nie powinno się przekraczać dawki 5–7 mmol K+/kg Hiperpotasemia może być spowodowana: kwasicą (wypieranie potasu z komórek przez H+), hemolizą, martwicą mięśni poprzecznie prążkowanych, niewydolnością kory nadnerczy, niewydolnością nerek. Hiperpotasemia objawia się wymiotami, kolkami jelitowymi, niekiedy krwawą biegunką. Główne objawy dotyczą jednak układu sercowo-naczyniowego. W EKG manifestują się one: podwyższeniem załamka T, obniżeniem załamka R, zanikiem załamka P, obniżeniem odcinka ST i poszerzeniem zespołów QRS. W skrajnych przypadkach dochodzi do migotania komór. Przy stężeniach potasu powyżej 6,5 mmol/l w ramach postępowania leczniczego należy natychmiast wstrzymać jego podaż doustną i parenteralną, stosować dożylnie glukozę oraz doustnie lub doodbytniczo żywicę jonowymienną (np. sulfonian polistyrenu – Resonium A®) 1 g/kg w dawkach podzielonych. Żywicę przy podaży doustnej najlepiej jest rozpuścić w 70% sorbitolu w dawce 2 ml/kg a doodbytniczo w 20% sorbitolu w dawce 10 ml/kg Żywicę można stosować co 2 godz., pamiętać jednak należy, że jej podawanie niesie za sobą niebezpieczeństwo hipernatremii. Chory powinien być monitorowany kardiologicznie (stała kontrola EKG). Stężenia przekraczające 7 mmol/l, oprócz żywicy jonowymiennej, wymagają zastosowania dożylnie: 10% glukozy w dawce 5–10 ml/kg przez 30 min (ew. z dodatkiem insuliny 0,1–0,2 j./kg maks. 10 j.– konieczne monitorowanie glikemii); dwuwęglanu sodu w dawce 1–2 mmol/kg w ciągu 20–30 min (działa po około godzinie); 10% glukonianu wapnia w dawce 1 ml/kg w powolnej iniekcji pod kontrolą monitora kardiologicznego; albuterolu w nebulizacji: 40 kg mg. Niemożność trwałego obniżenia stężenia potasu jest wskazaniem do dializy. Równowaga kwasowo-zasadowa w ustroju utrzymywana jest na w miarę stałym poziomie (pH 7,35–7,45) przez niezwykle precyzyjne i zróżnicowane mechanizmy buforowe. Normy równowagi kwasowo-zasadowej w zależności od wieku zestawia tab. 8. Tab. 8. Normy równowagi kwasowo-zasadowej w różnych grupach wiekowych (według Albert Winters Acid-base equilibrium of blood in normal infants. Pediatrics 1966;37(5):728–732; Malan Evans A., Heesehde V. A comparative study of acid-base determination using the astrup micro-technique. S Afr Med J. 1965;10;39:575–577. Siggaard-Andersen O. The Acid-Base Status of the Blood. Scand J Clin Lab Invest 1967;15(70):1–134. Siggaard-Anderson O.: The Acid-Base Status of the Blood. Munksgaard, Copenhagen 1965) Wiek pH pCO2 BE HCO3- kPa mmHg mmol/l mmol/l Noworodki 7,26–7,48 3,24–8,00 24,3–60,0 -8,7 do +3,1 17,0–26,0 3.–6. 7,36–7,41 4,40–5,25 33,0–39,4 -1,0 do -4,6 20,3–23,5 6.–9. 7,37–7,43 3,85–4,73 28,9–35,5 -2,2 do -5,6 18,3–22,1 9.–12. 7,37–7,41 3,87–5,01 29,0–37,6 -2,4 do -5,0 18,3–22,5 12.–15. 7,36–7,44 4,07–4,97 30,5–37,3 -1,4 do -4,6 19,5–22,7 Dorośli 7,36–7,42 4,40–6,25 33,0–47,0 -3,5 do +2,5 21,0–27,0 Bardzo ważnym pojęciem związanym z równowagą kwasowo-zasadową jest tzw. pułapka lub luka anionowa (ang. anion gap). Jest to różnica między sumą stężeń sodu i potasu a sumą stężeń chloru i dwuwęglanów. Normalnie wartość ta wynosi około 12 mmol/l (8–16 mmol/l). Wartości wyższe niż 16 mmol/l wskazują na obecność w surowicy krwi innych anionów takich jak siarczanowe, fosforanowe, mleczanowe, salicylanowe, mrówczanowe, cytrynianowe, białczanowe, beta-hydroksymasłowe czy acetooctowe. Prawidłowe wartości pułapki anionowej przy towarzyszącej kwasicy spotkać można w przypadku kwasicy cewkowej lub znacznych stratach dwuwęglanów ze stolcami biegunkowymi. Czynnikiem decydującym o możliwości korzystania z tego pojęcia w różnicowaniu zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej jest rzetelność wyników laboratoryjnych. Biegunka jako najczęstsza przyczyna odwodnienia u niemowląt wpływa przede wszystkim na tzw. komponentę metaboliczną równowagi kwasowo-zasadowej. Najczęściej mamy do czynienia z utratą wodorowęglanów w stolcach biegunkowych oraz kwasicą związaną z katabolizmem spowodowanym niedożywieniem i np. gorączką. Znacznie rzadziej, przy towarzyszących biegunce intensywnych wymiotach, wystąpić może zasadowica metaboliczna. Mechanizm jej jest złożony i wynika, między innymi, z utraty kwaśnej treści żołądkowej. Zasadowicy towarzyszy zwykle hipokalemia wywołana utratą jonów potasowych z treścią żołądkową oraz przez nerki w przebiegu wtórnego hiperaldosteronizmu, a także paradoksalnie ciężka kwasica śródkomórkowa (wnikanie jonów wodorowych do komórek w miejsce jonów potasowych).... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej" Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej ...i wiele więcej! Sprawdź Odwodnienie to stan niedoboru płynów w organizmie. Postępowanie przy zatruciach pokarmowych u dzieci może być wynikiem biegunki, wymiotów lub spożywania zbyt małej ilości płynów. Oznaki niedoboru płynów u dziecka to: zapadnięte oczy, zmniejszona częstotliwość oddawania moczu, zapadnięte ciemiączko u niemowląt, brak łez podczas płaczu, wysuszona śluzówka, apatia i drażliwość. Na odwodnienie szczególnie narażone są niemowlęta i małe dzieci, ponieważ tracą płyny szybciej niż osoby dorosłe. spis treści 1. Przyczyny odwodnienia u dzieci 2. Jak uzupełnić poziom płynów w organizmie dziecka? 3. Jaką dietę stosować przy odwodnieniu? 1. Przyczyny odwodnienia u dzieci Najczęstszą przyczyną odwodnienia u dzieci jest infekcja wirusowa objawiająca się gorączką, biegunką, wymiotami i spadkiem apetytu u dziecka. W wielu przypadkach infekcja jest wywoływana przez rotawirusy. Odwodnienie może być również następstwem pojawienia się ran w jamie ustnej dziecka. One również są wynikiem działania wirusów. Bolesne ranki w ustach utrudniają jedzenie, zniechęcając tym samym dziecko do spożywania pokarmów i przyjmowania płynów. Niechęć do jedzenia i picia może być także wynikiem infekcji bakteryjnej objawiającej się wymiotami i biegunką. Infekcje tego typu mają zwykle związek z bakteriami salmonella i E. coli. Zobacz film: "Podstawowe badania, jakie powinna wykonać każda kobieta" Odwodnienie może mieć miejsce także u dzieci zmagających się z lambliozą. Jest to infekcja pasożytnicza, która może objawiać się biegunką i nadmierną utratą płynów. Co ciekawe, odwodnienie może pojawić się również w wyniku intensywnego pocenia się, dlatego w upalne dni należy zadbać o to, by dziecko spożywało większą ilość płynów niż zwykle. 2. Jak uzupełnić poziom płynów w organizmie dziecka? Jeśli dziecko doświadcza biegunki lub wymiotów, konieczne jest uzupełnianie niedoboru płynów w jego organizmie. Najskuteczniejszą metodą zapobiegania odwodnieniu jest podawanie maluchom doustnego płynu nawadniającego. Jest to preparat, który w optymalny sposób nawadnia organizm, wyrównując straty wody i elektrolitów. Doustny płyn nawadniający powinien być stałym elementem wyposażenia domowej apteczki, ponieważ pozwala uniknąć odwodnienia u dziecka i koszmaru nawadniania dożylnego. 3. Jaką dietę stosować przy odwodnieniu? W czasie odwodnienia najważniejsze jest przywrócenie prawidłowego nawodnienia organizmu dziecka. Kluczową rolę odgrywają tu doustne płyny nawadniające, ale wskazane są również pewne zmiany w diecie dziecka. Wbrew obiegowej opinii, nawadnianie organizmu rosołem, sokiem owocowym, wodą lub herbatą to nie najlepszy pomysł. Płyny te nie zawierają bowiem odpowiednich proporcji glukozy i soli mineralnych, przez co mogą nasilać biegunkę. O właściwy poziom nawodnienia lepiej jest zadbać poprzez podawanie dziecku produktów zawierających dużo wody, czyli owoców i warzyw. Doskonale sprawdzają się również pokarmy płynne. Bardzo ważne jest dostarczanie dziecku z pożywieniem niezbędnych mu składników odżywczych. W diecie malucha nie może zabraknąć węglowodanów złożonych (ziemniaki, ryż, pełnoziarniste pieczywo, płatki zbożowe), chudego mięsa oraz jogurtów. Dieta powinna być adekwatna do wieku dziecka. Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy Odwodnienie jest to stan nadmiernej utraty wody i elektrolitów z organizmu, który nie jest wyrównywany przez podaż płynów. Utrata wody i elektrolitów w organizmie dziecka następuje o wiele szybciej niż u dorosłych, dlatego też to dzieci są bardziej narażone na odwodnienia – w szczególności:niemowlęta do 2 m. ż.,dzieci z ciężką chorobą przewlekłą (cukrzyca, niewydolność nerek),dzieci z przedłużającymi się wymiotami,dzieci, u których występuje duża ilość i objętość organizmu może być spowodowane przez biegunki, wymioty, gorączkę, ale również może pojawiać się w przebiegu chorób nerek (moczówka prosta, cukromocz, przewlekła niewydolność nerek), choroby Parkinsona, jak również podczas upałów i w czasie zimy!Wyróżnia się 3 stopnie odwodnienia, które charakteryzują się różnymi objawami klinicznymi – tabela poniżej:Do określenia stopnia odwodnienia można posłużyć się kliniczną skalą odwodnienia (Clinical dehydratation scale – CDS wg wytycznych ESPGHAN – European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition). Na podstawie 4 parametrów określa się stan dziecka, przypisując poszczególnym objawom punkty:Zsumowana ilość punktów wskazuje na stopnień odwodnienia organizmu:Stan ogólny:Prawidłowy – 0 pktDziecko spragnione, niespokojne lub senne – 1 pktDziecko senne, wiotkie, skóra zimna lub spocona – 2 pktGałki oczne:Prawidłowe – 0 pktNieznacznie zapadnięte – 1 pktZnacznie zapadnięte – 2 pktBłony śluzowe i językWilgotne – 0 pktKlejące – 1 pktSuche – 2 pktŁzyObecne/normalna objętość – 0 pktZmniejszona objętość – 1 pktBrak – 2 pkt0 pkt – brak odwodnienia,1-4 pkt – łagodne odwodnienie,5-8 pkt – umiarkowane lub ciężkie odwodnienieJeżeli Twoje dziecko ma objawy odwodnienia skonsultuj się z 1. Buda P., Książyk J., Ostra biegunka u dzieci Pediatr Med Rodz 2010, 6(4), 275-28 M., Adamska I. „Ostra biegunka u dzieci – najnowsze wytyczne”, Forum Medycyny Rodzinnej 2009, tom 3, nr 6, 431-438 J., Dziecko z biegunką. Forum Pediatrii praktycznej, 2015, 3, 48 A., Albano F., Ashkenazi S., Gendrel D., Hoekstra Shamir R., Szajewska H. European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition oraz European Society for Paediatric Infectious Disease European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition/European Society for Paediatric Infectious Disease Evidence-based guidelines for the management of acute gastroenteritis in children in Europe, Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 2008, 46, 81-12 5. Guarino A., Ashkenazi S Gendrel D., Vecchio A. Hoekstra Shamir R., Szajewska European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition/European Society for Pediatric Infectious Diseases Evidence-Based Guidelines for the Management of Acute Gastroenteritis in Children in Europe: Update 2014 H. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition. 2014, 59(1), 132-152 R. Olszanecki R., Wołkow P., Jawień J., Farmakologia, PZWL, Warszawa 2012 7. Mielewczyk-Małecka M., „Diagnostyka i leczenie biegunek ostrych u dzieci w warunkach szpitala powiatowego w latach 2006-2010”, rozprawa doktorska, Poznań 2012 7. Paul Rutter, „Opieka farmaceutyczna. Objawy, rozpoznanie i leczenie”, wyd. Elsevier Urban&Partner, Wrocław, 2014 8. Pytrus T., Iwańczak F., Leczenie ostrych biegunek u dzieci. Nowa Pediatria 2002, 3, 149-158 9. Rustecka A., Kalicki B., Maślany A., Jung A., Najczęstsze zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego u niemowląt i ich związek z żywieniem. Część II. Biegunki ostre i zaparcia. Pediatr Med Rodz 2010, 6(3), 198-203 10. Szajewska H., Dziechciarz P., Mrukowicz J. Metaanalysis: smectite in the treatment of acute infectious diarrhoea in children. Alimentary Pharmacology & Therapeutics 2006, 23, 217–227. H., Mrukowicz J. “Probiotics in the treatment and prevention of acute infectious diarrhea in infants and children: a systematic review of published randomized double-blind placebocontrolled trials”. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition. 2001, 33 (supl. 2), S17–S25. H., Mrukowicz J.,” Metaanalysis: non-pathogenic yeast Saccharomyces boulardii in the prevention of antibiotics associated diarrhea”, Alimentary Pharmacology and Therapeutics, 2005, 22, 365-372 M., Kotowska M., Albrecht P., Skuteczne metody leczenia biegunki, Forum Pediatrii praktycznej, 2015, 3, 38-46Opublikowano: 7 gru 2015 o 11:33 dr n. med. Andrzej Blumczyńskispecjalista pediatra, nefrolog dziecięcyWobec tegorocznej fali upałów warto zauważyć, że osobami szczególnie narażonymi na odwodnienie są niemowlęta i małe dzieci. Sytuacji tej można jednak uniknąć, zwracając uwagę na kilka istotnych elementów. Przede wszystkim należy chronić dzieci przed ekspozycją na wysokie temperatury: unikać spacerów w godzinach od 10:00 do 16:00 oraz przy wysokiej wilgotności powietrza, minimalizować czas przebywania w samochodzie, zasłaniać okna w domu (optymalnie roletami zewnętrznymi), a także wietrzyć pomieszczenia wczesnym decydujemy się na spacer, koniecznie trzeba zadbać, by dziecko pozostawało w cieniu – np. dzięki wózkowej parasolce. Warto zwracać uwagę na adekwatne do temperatury ubieranie niemowlęcia (z refleksją, czyli jak ja bym się czuł, gdyby mnie tak ubrano?) i unikanie nadmiernego przykrywania go podczas snu, co uniemożliwia skuteczną regulację temperatury ciała. Najważniejsze jest jednak intensywne nawadnianie dziecka na każde jego żądanie, a w przypadku zatwardziałych śpiochów – nie rzadziej niż co trzy godziny. W przypadku karmienia piersią trzeba pamiętać o odpowiedniej podaży płynów u mamy – bez tego produkcja mleka będzie niewystarczająca. Jeżeli niemowlę karmione jest mieszanką mleczną to minimalną objętość podawanego w ciągu doby pokarmu obliczamy, mnożąc masę dziecka x 100. Miernikiem adekwatności nawadniania jest waga zużywanych przez niemowlę pieluch – jeśli są wyraźnie lżejsze niż dotychczas, należy zwiększyć objętość karmień. Można również kontrolować masę samego dziecka – jeżeli sukcesywnie spada, należy skonsultować się z lekarzem pediatrą. Zachowanie rozsądku w opiece nad niemowlęciem powinno jednak pozwolić na uniknięcie niepotrzebnych u dzieci można się spodziewać również w przebiegu wielu chorób ogólnoustrojowych (gorączka, cukrzyca), układu pokarmowego (biegunka, wymioty), moczowego (moczówka), skóry (oparzenia). Objawami odwodnienia są ogólne osłabienie lub nietypowa drażliwość, uczucie pragnienia, mała elastyczność skóry, suchość ust i wnętrza jamy ustnej, płacz bez łez, głębokie osadzenie gałek ocznych („podkrążone oczy”), przyspieszona częstość bicia serca i oddechu, obniżona objętość lub częstość oddawania moczu oraz utrata masy ciała. U niemowląt zauważyć można dodatkowo zapadnięcie się ciemiączka. W przypadku wystąpienia powyższych objawów, a jeszcze lepiej – w sytuacjach predysponujących do odwodnienia – należy zwiększyć objętość podawanych dziecku napojów. Optymalne do tego celu są dostępne w aptekach doustne płyny nawadniające – tzw. „elektrolity”. W przypadku gdy dziecko odmawia ich przyjmowania, poleca się rozcieńczony wodą sok jabłkowy, wodę lekko osłodzoną i posoloną lub – w ostateczności – jakikolwiek napój, który dziecko będzie piło. U niemowląt karmionych piersią należy utrzymać to żywienie. W przypadku, gdy dziecko wymiotuje, warto często (np. co 5 minut) podawać małe objętości chłodnych płynów (łyżeczką lub strzykawką). Orientacyjne dobowe zapotrzebowanie dziecka na płyny zależy od masy jego ciała: 5 kg – 500 ml, 10 kg – 1000 ml, 15 kg – 1250ml, 20 kg – 1500ml, 30 kg – 1750 ml. W przypadku biegunki, gorączki lub upałów jest ono jeszcze wyższe. Warto więc dodatkowo stosować leki przeciwgorączkowe oraz optymalizować temperaturę w skuteczności prowadzonego w domu leczenia jest ustępowanie opisanych powyżej objawów. Piśmiennictwo:Jardine DS.: Heat Illness and Heat Stroke. Pediatrics in Review. 2007; 28; 249Somers Clinical assessment and diagnosis of hypovolemia (dehydration) in children. 2018. ilustracyjne/

odwodnienie u dziecka forum